Derleyici tasarımı bildiğim kadarıyla Türkiye'de hemen hemen yapılmayan Yazılım Mühendisliği'nin bir uzmanlık alanı. Yani mesleği yalnızca derleyici yazmak olan uzman yazılım mühendileri var. Bir derleyici anlamak için görece kolay öğrenilebilen bir işlemcinin assembly'ı üzerinde çalışmak mantıklı bir başlangıç olacaktır bence. ARM'ı tavsiye ederim çünkü RISC'ler içinde en yaygın olanı.
arm.com/files/pdf/ARM_Arch_A8. PdfARM'ın assembly'ı su anda kullandığım bilgisayarın (Intel) assembly'sine göre oldukça basit olmasına rağmen ilk bakışta göz korkutacaktır. Derleyici C/C++ gibi kodları bu kodlara (daha doğrusu direk makine diline ama assembly ile makine dili birebire çok yakındır) çevirir.
Ayrıca bu kitaba da göz atılabilir.
diku.dk/~torbenm/Basics/Bununla birlikte Interpreter (yorumlayıcı) ve derleyici aynı temellere dayandığını düşünürsek python yorumlayıcısı açık olarak sunuluyor alt-yapıyı anlamakta işe yarayacaktır
pypy.org