Bilmek istediğin her şeye ulaş

Nevruz bayramı nedir? Ne zaman kutlanır?

Aslında burada Nevruz'a Türk bayramıdır demek ne kadar faşizan bir yaklaşımsa, aynı şekilde Kürt bayramıdır demek de bir o kadar faşizancadır. Çünkü burada bu bayramın kime ait olduğu, ya da ne üzerinden simgeleştirildiğinden (Demirci Kawa ya da Ergenekon) çok daha önemli nokta neden '21 Mart'da kutlandığıdır. 21 Mart gün-gece eşitliği yani ekinoksun yaşandığı gündür ve baharın başlangıcıdır. Baharın başlangıcı demek de 'doğanın canlanması' anlamına gelmektedir; ağaçların çiçek açması, havanın ısınması (güneşin canlanması), kırlangıçların gözükmesi, nehir ve ırmakların sularının artması, coşması (eriyen karlar nedeniyle) vs. demektir. Ve doğanın bu uyanışının kutlanması tamamen Pagan bir gelenektir (hay Allah ne büyük bir tarihsel tesadüftür ki Kürt ya da Türk tarihinin en önemli olayları da bütün günler bitmiş gibi bu günde gerçekleşmiş); bu Pagan gelenek üzerine Kürtler ve Türkler kendi senaryolarını (ya da tarihlerini) yazarak onu kendilerine mal etmeye çalışmışlardır ama dünya üzerinde hangi kıtaya giderseniz gidin bu kutlama vardır. Belki tarihi 3-5 gün şaşar ama o da kullanılan takvim, yaşanılan coğrafya (çünkü her coğrafyada doğa aynı şekilde ya da zamanda canlanmayabilir-mezopotamya ve orta asyanın çöl olduğunu düşünürsek aslında canlanacak bir doğada pek yoktur, yukarıda bahsedilen tarihlerde özellikle, dolayısıyla bu da bayramın bir Pagan geleneği olarak başka kültürlerden alındığını göstermektedir. Belki daha kuzeydeki kültürlerden.) gibi etkenlerdendir. Hıristiyanların Paskalyası, Nevruz'a denk gelir mesela (onlar mart sonu nisanın başında kutlarlar) ama onlar da bu pagan geleneğe senaryo yazarak İsa'nın çarmıha gerildikten sonraki 3. günde dirilişi derler (Diriliş; ne kadar anlamlı değil mi! İsa'nın dirilişi derken doğayı diriltiyorlar aslında)... Sağdan soldan alıntı yaparak, kendimize mal etmeye çalışmak yerine olayı gerçekten kavramaya çalışırsak aslında sadece İnsanlığa ait olduğunu da açıkça görebiliriz.  
  • Paylaş
1

Solsoledo, Bu yorumda size katılıyorum. Maalesef 'geliştir' seçeneği insanların kendi sormak istedikleri şekilde sordukları ya da düzenledikleri soruyu başkalarının kendi istedikleri şekilde düzenlemelerine sebep olabiliyor. Ben özellikle devrik cümleler kurmayı seven biri olarak, burada kurduğum bütün cümleleri normal kurmaya çalışıyorum. Çünkü bunu bilmeyen biri mutlaka el atacaktır kurduğum cümleye ve sonra da ben ona el atacağımdır. Yani insanları tanımadan onların cümlelerini/kelimelerini değiştirme hakkını kendimizde görmememiz gerekir aslında (aslında tanıdıktan sonra bile görmemeliyiz ama o zaman en azından tanıyorum onu deriz!). Kısaca mesele sadece Newroz ya da Nevruz meselesi değil, mesele başka kullanıcılara bizimle ilgili bir hakkın verilmesi...

  • Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışı ve Türk takviminde yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilir.
  • Farsça da 'yeni gün' anlamındadır.
  • Diğer bir inanışa göre de 12 hayvanlı Türk takviminin başlangıcı kabul edilen 21 Mart'ta, doğanın yeniden canlanması, baharın gelişini simgeler.
  • Yaklaşık 5 bin yıldır kutlanıyor.
  • Paylaş
3

Redeye, Nevruz hangi dilde nasıl yazılırsa yazılsın @aysedarakc nin iddia ettiği üzere herhangi bir kavme aidiyeti iddia edilmesi oldukça zor bir gelenektir. Kafkas kavimlerinde de kutlandığına göre Türkiye'nin güncel tercih ve uygulamaları ile bir alakası yoktur. Olsa olsa hükümet politikaları gerekçelendirilirken farklı kaynaklara atıf yapılmıştır denilebilir. Bkz: (wiki'den alıntıdır):


Farsça: Noruz, Kürtçe: Newroz, Özbekçe: Navruz, Türkmence: Nowruz, Kazakça: Naurız,Kırgızca: Nooruz, Azerice: Novruz, Kırım Tatarcası: Navrez) Farslar, Kürtler, Zazalar, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar,Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar, Karakalpaklar, Kazaklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı vebahar bayramı.

Yazılı olarak ilk kez 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen[ Nevruz, İran ve Bahai takvimlerine göre yılın ilk gününü temsil eder. Günümüz İran'ında, her ne kadar İslami bir kökeni olmasa da bir şenlik olarak kutlanır. Bazı topluluklar bu bayramı 21 Mart'ta kutlarken, diğerleri Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart'ta kutlarlar. Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde, Nevruz bayramının Kürt mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesi'ne dayandığına inanılır Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon'dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.

2010'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 yıldan beri kutlanmakta olan Pers kökenli bu şenliği, Dünya Nevruz Bayramı ilan etmiştir. 28 Eylül - 2 Ekim 2009 arasında Abu Dhabi'de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, nevruzu Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi 'ne dahil etmiştir. 2010'dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart'ı "Dünya Nevruz Bayramı" olarak kabul etmektedir.

Nevruz teriminin tarihte ilk yer aldığı kayıtlar, M.S. 2. yüzyıldaki Pers İmparatorluğu kayıtlarıdır, ancak bundan çok daha öncesindeki (yaklaşık M.Ö. 648 ve 330 yılları arasında) Pers İmparatorluğu altında yaşayan değişik milletlerin Pers Şahına Nevruz gününde hediyeler getirdiğine dair bilgiler mevcuttur.

Nevruz diğer Türk devlet ve topluluklarında da kutlanılır. Bunlardan Azerbaycan'da Novruz, Kazakistan'da Navrız meyrami (Наурыз мейрамы), Kırgızistan'da Nooruz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Mart dokuzu Kırım Türklerinde Navrez, Batı Trakya Türkleri'nde Mevris adları ile anılır.

Farsça'da yazılışı Nouruz'dur. Türk kökenli bir devlet olan Kazakistan'da (Наурыз мейрамы) Navrız meyrami adı ile kutlanan Nevruz Arnavutluk'ta ise Sultan Nevruz olarak isimlendirilir.

Nevruz geleneğinin tarihin en son Buzul Çağı'nın bitmesinden hemen önceki günlere yani 15.000 yıl öncesine kadar uzanır. Efsanevi Pers Kralı Cemşid, Indo-Iranlıların avcılıktan hayvacılığa ve yerleşik yaşama geçişini temsil eder. O çağlarda mevsimler insanoğlunun hayatında günümüzdekinden daha yaşamsal bir önem arz ediyordu ve yaşamla ilgili her şey dört mevsim ile çok yakından ilgiliydi. Zor geçmiş bir kışın ardından gelen bahar, tabiat ananın çiçekler, yeşillenenen bitkiler uykusundan uyanması ve sığırların yavrulaması, insanoğlu için büyük bir fırsat ve bolluğun canlanması demekti. İşte böyle bir dönemde bu Nevruz kutlamalarını başlatanın Kral Cemşid olduğu söylenir.

İran evrenbiliminin mimarlarından ve Zerdüştlerin Peygamberi olan Zerdüşt birçok bayramın kurumsallaşmasını sağlayan kişidir. Nevruz, "belki de" Zerdüşt tarafından kurumsallaştırılan bayramlardan biridir.

Penelope, Yazdıklarımı okuduğunuzu umuyorum zira ben "Newroz" başlıklı bir konu açtım dikkatinizi çekerim.

Redeye, Dikkatimi çektiği için metin içinde düzeltmeler yaptım zaten. Türkçe bir metinde paskalya yumurtalarından bahsederken "eastern egg" tabiri kullanmak ya da kurban bayramını ifade etmek için "Feast of the Sacrifice" veya "Eid ul-Adha" demek ne kadar anlamsız ise nevruz içinde sanki ayrı bir etkinlikmiş gibi newroz demek de o kadar anlasız geldi bana... Başlığı düzeltmemiştim hatırlatma için teşşekkürler :) Ha bu arada hatrınız da kırılmasın: Newroz piroz be :)

Sonraki Soru
HESAP OLUŞTUR

İstatistikler

459 Görüntülenme6 Takipçi2 Yanıt

Konu Başlıkları

NewrozNevruz



Facebook'tayız