Patentli bir ürünün izinsiz kullanılması durumunda ne tür cezalar verilir?

Patent veya Faydalı Model Haklarının Korunması Hakkında KHK'nin 73/A maddesinde, patent veya faydalı model hakları konusundaki ihlal ve tecavüz hallerine ilişkin suçlar üç ayrı grupta toplanmış ve her biri için ayrı cezai hükümler getirilmiştir. Birinci grupta; patent veya faydalı model hakkı sahibi olarak belirtilmesi gereken kimlik bildiriminin gerçeğe aykırı olarak yapılması; patent veya faydalı model koruması olan bir eşya veya ambalajı üzerine konulmuş, patent veya faydalı model koruması olduğunu belirten işaretin, yetkisi olmadan kaldırılması; bir kişinin kendisini haksız olarak patent/faydalı model başvurusu veya patent/faydalı model hakkı sahibi olarak göstermesi durumları tanımlanmış ve bu durumda suçlular hakkında bir yıldan iki yıla kadar hapis cezasına veya on dört milyar liradan yirmi yedi milyar liraya kadar ağır para cezasına karar verilmiştir.

Patentinizin ihlal edildiğini düşünüyorsanız bir dava açarak ihlali gerçekleştiren kişi veya firmayı dava edersiniz. Dava sonucunda hukuki olarak diğer yanıtlarda belirtildiği gibi hapis cezası ve para cezası verilebilir. Ancak bunun dışında, ihlali gerçekleştiren firma ya da kişinin ihlale konu olan ürünlerinin piyasadan toplatılması, satışı ve üretiminin yasaklanması ve bunun yanı sıra o üründen elde edilen gelirin patent sahibine iadesine ilişkin bazı cezalar da mümkündür. Elde edilen gelirin iadesi konusunda net bir fikrim yok ama ürünün toplatılması ve satışının durdurulması konusunda işlemler mümkündür.

Patent ihlali konusu biraz derin bir konu, çünkü bir patentin fikrinizi ve bağlı olan ürününüzü nasıl koruyacağını, patent başvurunuzda yazdığınız istemler belirler. Patentte yer alan istemler, patentin koruma sınırlarını çizen maddelerdir. Eğer istemleriniz ne kadar geniş ve muğlak ise o kadar koruma alanınız genişler. Muğlak kelimesinden kastım, örneğin sinyal dağıtımı ile ilgili bir keşfiniz için "gsm sinyallerinde kullanılmak üzere" gibi bir cümle istemlerinizde geçiyor ise, havacılık haberleşmesinde kullanıldığında bunun ihlale girip girmeyeceği biraz şüpheli olacağından, genellikle istemlerde "gsm, havacılık ve buna benzer kablosuz haberleşme yöntemlerinde.." gibi cümleler kullanılır. Böylece buluşunuz gerçekten koruma altına alınmış olur.

Bu biraz karışık bir durum bence çünkü patent onaylandıktan sonra istemlerde olması mümkün olmayan çeşitli sektörler ve teknolojiler ortaya çıktığında bu durum bence biraz puslu bir durum haline geliyor. Örneğin kablosuz internet erişiminin gerçekleştirilmesinde kullanılan teknoloji belki de geçmişte patentlenmiş bazı keşiflerden faydalanıyordu ve o dönemde kablosuz internet erişimi gibi bir teknoloji hatta internet diye bir model bile yoktu. Tüm bunlar tartışma konusudur ve genellikle patent savaşları büyük firmalar arasında gerçekleşir. Örneğin son dönemde Apple ile Samsung arasında büyük patent davaları yıllarca sürmüştür. Belki bilirsiniz, Samsung kaybettiği bir dava için Apple'a milyonlarca dolar ceza ödemişti ve bu cezayı (sırf gıcıklığına) tümüyle cent olarak kamyonlar dolusu bozuk para ile ödemişti :)

Aşağıdaki linkten tüm bilgiyi edinebilirsiniz. 33. ve 34. sayfaları okuyunuz.
tpe.gov.tr/dosyalar/mevzuat/patent/pate...